Η παρουσία σχολικού νοσηλευτή σε κάθε σχολική μονάδα – γενικής ή ειδικής αγωγής είναι αναγκαία και επιθυμία γονέων και εκπαιδευτικών είναι να βρίσκονται στις θέσεις τους από την αρχή της χρονιάς.
Συφωνα με το καθηκοντολόγιο
(Φ.Ε.Κ. 2055/26-04-2022: Τροποποίηση της Υ.Α. 88348/Δ3/ 30-05-2018 )
Ο Σχολικός Νοσηλευτής παρέχει φροντίδα και εκπαίδευση σε σχολεία ειδικής αγωγής στα παιδιά που παρουσιάζουν νοητικά, κινητικά, συναισθηματικά ή και ελαφρά αισθητηριακά προβλήματα και σε σχολεία γενικής αγωγής στα παιδιά που πάσχουν από χρόνια νοσήματα, συνήθως με σακχαρώδη διαβήτη, επιληψία και αλλεργία.
Επίσης, επιπλέον των κύριων καθηκόντων του που σχετίζονται με την κάλυψη των αναγκών των υποστηριζόμενων μαθητών, παρέχει πρώτες βοήθειες για όλους τους μαθητές της σχολικής μονάδας, φροντίζει για τη διαμόρφωση του φαρμακείου του σχολείου, ενημερώνει και συμβουλεύει εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς για θέματα υγείας, για την προστασία του σχολείου από ιογενείς καταστάσεις, εποχιακές λοιμώξεις και επιδημίες όπως και για την αποφυγή μεταδιδόμενων νοσημάτων, συνεργάζεται με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου για την οργάνωση και υλοποίηση προγραμμάτων αγωγής υγείας, διοργανώνει σεμινάρια παροχής πρώτων βοηθειών στο προσωπικό του σχολείου, με πιστοποιημένους εκπαιδευτές, στο πλαίσιο της ενδοσχολικής επιμόρφωσης, σε συνεννόηση με τον διευθυντή του σχολείου αναλαμβάνει την επικοινωνία με τις υγειονομικές υπηρεσίες σε θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του και συνεργάζεται με τον διευθυντή του σχολείου για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της υγιεινής του σχολικού περιβάλλοντος (αίθουσες, κοινόχρηστοι χώροι, κυλικείο, κ.ά.), και συνιστά τη λήψη των απαραίτητων μέτρων για την προστασία των μαθητών.
Πώς βλέπουν όμως οι ίδιοι οι σχολικοί νοσηλευτές την παρουσία τους στο σχολείο; Τι προβλήματα αντιμευωπίζουν; Τι ζητούν και τι διεκδικούν;
Ευχαριστω από καρδιας τη νοσηλευτρια του δικού μου σχολείου που δέχτηκε να καταγράψει τις σκέψεις της στην Diablue .
Μαρια μου, είμαστε τυχεροί που σε έχουμε στο σχολείο μας. Σε ευχαριστούμε που πάντα με χαμόγελο φροντίζεις όλα τα παιδιά !
«Τα τελευταία 5 χρόνια έχω την τύχη να εργάζομαι ως αναπληρώτρια σχολική νοσηλεύτρια και λέω την τύχη γιατί μόνο θετικό πρόσημο θα μπορούσα να προσδώσω σε αυτό το επάγγελμα. Για μένα αποτελεί κάτι παραπάνω από ένα επάγγελμα. Αποτελεί μια εμπειρία ζωής. Η συναναστροφή με τα παιδιά σου δίνει ενέργεια και σου χαρίζει απλόχερα οπτικές που δεν είχες καν φανταστεί.
Ως πρώτιστο και κύριο έργο την εξατομικευμένη υποστήριξη μαθητών με αναπηρίες ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ήρθα σε επαφή με ανάγκες υγείας που χρήζουν υποστήριξης όπως αλλεργίες, επιληπτικά επεισόδια και τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου I. Θα σταθώ όμως, στο σακχαρώδη διαβήτη γιατί ήταν πάντα αυτό που μου προκαλούσε φόβο και έγνοια.
Ο διαβήτης αποτελεί ίσως ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα υγείας που απασχολεί τις κοινωνίες παγκοσμίως. Είναι απρόβλεπτος. Αν κάτι κατάλαβα μέσα σε αυτά τα λίγα χρόνια τριβής και επαφής με το διαβήτη, είναι πως ποτέ δεν ξέρεις τι να περιμένεις. Ο διαβήτης είναι σαν τη θάλασσα. Θα χρειαστεί να κολυμπήσεις πότε στα βαθιά και πότε στα ρηχά. Πολλές φορές δεν θα είσαι σίγουρος για το βάθος ή το ρεύμα αλλά καλείσαι να κολυμπήσεις με αυτό. Η απόσταση που πρέπει να διανύσεις είναι χαοτική, ο κυματισμός που θα προκύψει συνήθως απρόβλεπτος κι όμως πρέπει να ακολουθήσεις.
Θυμάμαι την πρώτη μου χρονιά ως αναπληρώτρια. Τα συναισθήματα πολλά. Άγχος, αλλά και ενθουσιασμός. Φόβος αλλά και χαρά, που επιτέλους θα κάνω αυτό που αγαπώ και το οποίο σπούδασα. Και εκεί ξεκίνησαν τα τηλέφωνα σε φίλους και συναδέλφους. Χρειαζόμουν κάτι να με ανακουφίσει, αλλά ταυτόχρονα, να μου δώσει και μια κατεύθυνση. Η πρώτη μου ερώτηση ήταν τι περίπτωση θα μπορούσα να συναντήσω. « Η πιο συχνή περίπτωση είναι ο διαβήτης», μου απαντούσαν. Αγχώθηκα, άρχισα να ξεφυλλίζω τα βιβλία της σχολής, να κάνω αναζητήσεις στο διαδίκτυο, χωρίς όμως να ψάχνω κάτι συγκεκριμένο. Ένιωθα πως έχω μεγάλη ευθύνη και πράγματι, θα είχα μεγάλη ευθύνη. Έπρεπε να είμαι καλά διαβασμένη και προετοιμασμένη και σίγουρα, αυτό ένιωθα πως έπρεπε να αποπνέω και στους γονείς αφού και εκείνοι θα βασίζονταν σε μένα. Ήξερα πως θα είμαι εγώ υπεύθυνη για τη διαχείριση του διαβήτη του παιδιού τους στο περιβάλλον του σχολείου. Και όσο έκανα αυτές τις σκέψεις, η αγωνία μεγάλωνε.
Όταν πια, λοιπόν, ανέλαβα υπηρεσία στο σχολείο και επιβεβαιώθηκε πως η υποστήριξή μου θα αφορά έναν μαθητή της Γ’ γυμνασίου με διαβήτη, κάπως ανακουφίστηκα από τη μια. Η αγωνία μου για το άγνωστο έφυγε αλλά από την άλλη ήξερα, πως ξεκινά ένα ταξίδι που έπρεπε να κάνω μαζί με τον μαθητή και την οικογένειά του. Ο μαθητής έφερε αντλία και λόγω της ηλικίας του, αλλά και της πολυετούς πορείας του με τον διαβήτη, καθώς είχε διαγνωστεί από τα 9 έτη, ήταν πια σε θέση να τα κάνει όλα μόνος του. Εγώ, απλώς, είχα μια τυπική επίβλεψη, αλλά παράλληλα παρατηρούσα και μάθαινα, αντλούσα συνεχώς πληροφορίες.
Έτσι έφτασα καλώς, στη δεύτερη μου χρονιά ως αναπληρώτρια, όπου κατάλαβα πως ο σακχαρώδης διαβήτης απαιτεί εξατομικευμένη παρέμβαση. Ο κάθε ασθενής αντιδρά διαφορετικά στους διάφορους παράγοντες, είτε αυτοί είναι οι καιρικές συνθήκες, είτε ειναι η εργασία, η άθληση και το στρες. Εκείνη τη χρονιά λοιπόν, είχα υπό την υποστήριξή μου μια μαθήτρια της Α’ δημοτικού. Είχε διαγνωσθεί με διαβήτη από δυόμιση ετών. Κάναμε την ινσουλίνη μας με πενα βάσει των οδηγιών της μαμάς ως προς τις μονάδες. Οι περιπτώσεις που χρειάστηκε να κάνουμε διόρθωση στο σχολείο ήταν λίγες και όσο περνούσε ο καιρός βρίσκαμε τις δικές μας ισορροπίες. Κάτι που μου έδωσε τεράστια χαρά και ικανοποίηση ήταν το γεγονός ότι καταφέραμε, να ελαττώσουμε τις υπογλυκαιμίες οι οποίες το πρώτο διάστημα μάς ταλαιπωρούσαν συχνά κυρίως προς το σχόλασμα. Αυτό το καταφέραμε κάνοντας μικρά και συχνά γεύματα που περιλάμβαναν ξηρούς καρπούς ή μικρά κομμάτια μπάρας, ή μισό μέρος από το τοστ, έναντι του ενός γεύματος στο πρώτο διάλειμμα που περιλάμβανε ολόκληρο το κολατσιό αφού είχε προηγηθεί η χορήγηση της ινσουλίνης. Ήταν μια πολύ όμορφη, δυνατή από συναισθήματα για εμένα χρονιά. Δέθηκα πολύ με αυτό το κοριτσάκι αλλά και την οικογένειά της. Είχα μια πολύ αγνή αγάπη για εκείνη καθώς την ένιωσα σαν να ήταν δική μου κόρη.
Ίσως είναι κάπως εγωιστικό και λάθος να μπαίνω σε συγκρίσεις ή να κάνω διακρίσεις, όμως ο λόγος μου δεν θα ήταν ειλικρινής, αν δεν εξέφραζα τα πραγματικά μου συναισθήματα. Γιατί θεωρώ πως στη δουλειά μας υπάρχουν και αυτά. Κάθε φορά θα δένεσαι με τα παιδιά σου – έτσι αποκαλούμε συνήθως τα παιδιά που υποστηρίζουμε-, θα γίνεσαι κομμάτι της καθημερινότητάς τους και ας ξέρεις πως σε λίγους μήνες θα πρέπει να τα αποχωριστείς.
Παρόλα αυτά ξεκινάς τη χρονιά με αισιοδοξία και στόχους, ταυτόχρονα, όμως, έχεις και το άγχος της αποδοχής τόσο από το ίδιο το παιδί όσο και από τους γονείς του. Είναι μεγάλη υπόθεση να χτίσεις τη σχέση σου με το παιδί στα πλαίσια του σχολείου. Οι παράγοντες που παίζουν ρόλο είναι ποικίλοι. Η ηλικία του, η οικογένεια του, ο χαρακτήρας του, οι ανάγκες του, το φύλο του, ο περίγυρος του, το σχολικό πλαίσιο και άλλα.
Το παιδί θα σε παρατηρήσει αρκετά. Θα σε μετρήσει σαν χαρακτήρα. Ίσως του πάρει καιρό να αποδεχτεί και να συνηθίσει την παρουσία σου και αυτό είναι κάτι που μπορεί να επιτευχθεί αλλά μπορεί και όχι. Και εκεί βέβαια τίθεται και ένα προσωπικό στοίχημα.
Μέχρι και σήμερα δεν έτυχε να αντιμετωπίσω δυσκολίες στη σχέση μου με τα παιδιά. Συγκεκριμένα, τα παιδιά με ΣκΔ1 που έτυχε να υποστηρίξω, είχαν αποδεχτεί την κατάσταση της υγείας τους (ισως και περισσότερο από τους ίδιους τους τους γονείς) και δεν είχαν αισθήματα αμηχανίας ή ντροπής από ό,τι αντιλαμβανόμουν. Η επικοινωνία μας και η συνεργασία μας με τον καιρό χτιζόταν και στο τέλος λειτουργούσαμε ως ομάδα.
Οφείλω να ομολογήσω πως το δυσκολότερο και πιο στρεσογόνο ίσως κομμάτι για εμένα προσωπικά, αποτελεί η συνεργασία με τους γονείς αλλά και τους συναδέλφους.
Οι γονείς από την πλευρά τους,θέλουν να νιώσουν πως δίπλα στο παιδί τους θα σταθεί ένα άτομο δυναμικό, με επάρκεια γνώσεων. Ένα άτομο που θα βρίσκεται εκεί ανά πάσα ώρα και στιγμή και θα είναι έτοιμο και ικανό να παρέμβει όταν αυτό κριθεί απαραίτητο.
Υπάρχει πιθανότητα να αποδοκιμαστείς, να μην έχεις την έγκρισή τους, να νιώθεις πίεση και έναν συνεχή έλεγχο για οτιδήποτε συμβαίνει ή να αναγκάζεσαι συχνά να μπαίνεις σε μια απολογητική διάθεση ακόμα και αν δεν είναι ανάγκη. Πολλές φορές οι γονείς άθελά τους και έχοντας την αγωνία τους, μπορεί να γίνουν παρεμβατικοί και να προκαλέσουν μια σύγχυση αναφορικά με το ρόλο του σχολικού νοσηλευτή στο σχολείο. Είναι πιθανό να περιπλέξουν στον υποστηρικτικό ρόλο και κομμάτια που εμπίπτουν στους σχολικούς κανονισμούς και στη γενικότερη εσωτερική λειτουργία του σχολείου ή ακόμη να παρέμβουν έμμεσα στις συναναστροφές και τις παρέες που θα δημιουργήσει το παιδί τους μέσα στο σχολείο.
Βέβαια όλα αυτά είμαι σε θέση πια να τα κατανοήσω, καθώς η διαχείριση συγκεκριμένα του διαβήτη, είναι ένα πολύ δύσκολο και ευαίσθητο κομμάτι, ένας διαρκής αγώνας στον οποίο κάθε γονέας επιδιώκει το καλύτερο δυνατό για το παιδί του. Και καθώς ο διαβήτης επηρεάζει πολλούς, αν όχι σχεδόν όλους τους τομείς της ζωής και αντίστοιχα πολλοί τομείς της ζωής επηρεάζουν το διαβήτη, οι γονείς νιώθουν δικαίως την ανάγκη να διαχειριστούν και να ελέγξουν όλους αυτούς τους τομείς. Ο κάθε γονέας έχει το δικό του τρόπο διαχείρισης των καταστάσεων που προκύπτουν από το διαβήτη, είτε στα μάτια μας φαντάζει σωστός, είτε λάθος. Και αυτό είναι ένα σημείο που η δική σου παρέμβαση σταματά. Ξέρεις πως πρόκειται για ένα κομμάτι όπου εσένα δεν σου πέφτει λόγος, γιατί εσύ είσαι εκεί με σκοπό να υποστηρίξεις και να παρέμβεις βάσει των οδηγιών των γονέων και όχι για να κρίνεις.
Από την άλλη πλευρά, είναι οι συνάδελφοι. Κάποιοι γνωρίζουν ήδη την ειδικότητα και το ρόλο σου και σε αποδέχονται εξ αρχής με χαρά. Άλλοι αγνοούν την ειδικότητα και το λόγο ύπαρξής σου. “Χρειάζονται οι νοσηλευτές στα σχολεία;”, “Πώς μπαίνετε εσείς οι νοσηλευτές στα σχολεία;”, “Χρειάζονται τα παιδιά με διαβήτη υποστήριξη από σχολικό νοσηλευτή;”, “Πόσο συχνά πρέπει να κάνει ένα παιδί με διαβήτη μετρήσεις;”,”Είναι απαραίτητο να μπαίνει ο νοσηλευτής μέσα στην τάξη;”. Αυτές και πολλές ακόμη είναι ερωτήσεις που μου έχουν κάνει κατά καιρούς κάποιοι συνάδελφοί μου. Καθώς ο θεσμός του σχολικού νοσηλευτή είναι μια σχετικά νέα κατάσταση στο χώρο του σχολείου, πολλοί συνάδελφοι είναι κάπως δύσπιστοι και διστακτικοί σχετικά με την αναγκαιότητα και το ρόλο του στα σχολεία.
Ο διαβήτης πολλές φορές απαιτεί είτε τη συνεχή, είτε την κατά διαστήματα παρουσία του νοσηλευτή στην τάξη. Αυτό ίσως φέρει σε δύσκολη θέση και αμηχανία κάποιους συναδέλφους. Μπορεί να διακόψεις τη ροή του μαθήματός τους αλλά μπορεί και να νιώσουν πως ίσως μπεις στη διαδικασία να αξιολογήσεις το έργο τους, κάτι όμως που στην πραγματικότητα δεν ισχύει. Υπάρχουν, βέβαια, και οι περιπτώσεις που πολλοί συνάδελφοι θα παρέμβουν στο έργο σου, αν κρίνουν πως κάτι δεν κάνεις σωστά καθώς εκείνοι “έχουν πολυετή εμπειρία”, “γνωρίζουν καλύτερα τους κανονισμούς του σχολείου” και “διαχειρίζονται καλύτερα τους γονείς”.
Κάπως, λοιπόν, όχι και τόσο απλός ο ρόλος του σχολικού νοσηλευτή καθώς πρέπει να ξεκαθαρίσει το ρόλο του, να τον ενισχύσει, να θέσει ισορροπίες και να χτίσει οριοθετημένες σχέσεις. Πάνω απ’ όλα όμως θα πρέπει να αποτελεί σωστό και ικανό επαγγελματία και να ανταποκρίνεται άμεσα στις ανάγκες υγείας των μαθητών με σκοπό να προάγει την υγεία τους» .
